vivlosfotoΔήμος Νάξου
Αρχική Σελίδα Επικοινωνία





















Τρίποδες - Βίβλος

«Αυτός ο τόπος ο μικρός, ο μέγας»
Οδυσσέας Ελύτης

To χωριό Τρίποδες ή Βίβλος είναι ένα από τα γραφικότερα χωριά της Νάξου. Βρίσκεται στο νοτιοδυτικό τμήμα του νησιού, σε απόσταση 8 χλμ. από την πρωτεύουσα του νησιού, τη Χώρα, στο πέρασμα προς τις μαγευτικές παραλίες Καστράκι, Αλυκό, Πυργάκι Μικρή Βίγλα και Ορκό, σε μικρή απόσταση από την ξακουστή για τους περίφημους αμμόλοφούς της παραλία της Πλάκας και ανήκει στα Λιβαδοχώρια.

Σύμφωνα με την τελευταία απογραφή (2001), ο πληθυσμός του ανέρχεται σε 807 μόνιμους κατοίκους, αλλά τους καλοκαιρινούς μήνες ξεπερνά τους 1000. Κύρια ασχολία των κατοίκων του είναι η γεωργία και η κτηνοτροφία, ενώ τα τελευταία χρόνια πολλοί έχουν στραφεί προς τον τουρισμό.

Η ενασχόληση των κατοίκων με τη γεωργία, την κτηνοτροφία και με τον τουρισμό, έχει ως αποτέλεσμα, σε αντίθεση με άλλα χωριά που ερημώνονται, πολλοί νέοι άνθρωποι να παραμένουν στο χωριό ή να επανέρχονται σ' αυτό μετά από τις σπουδές τους στην Αθήνα. Δεν είναι τυχαίο λοιπόν ότι σήμερα οι Τρίποδες είναι ένα από τα πιο ζωντανά χωριά της Νάξου. Αυτό αποδεικνύεται και από τη λειτουργία Νηπιαγωγείου, πενταθέσιου Δημοτικού Σχολείου, Γυμνασίου, Αγροτικού Ιατρείου, Πνευματικού Κέντρου, Αγροτικού Συνεταιρισμού και Πολιτιστικού Συλλόγου Νέων με πλούσια πολιτιστική δραστηριότητα.

Πηγή πλούτου για το χωριό είναι ο κάμπος της Πλάκας, όπου, εκτός από την πανελληνίως γνωστή ναξιώτικη πατάτα, καλλιεργούνται οπωροκηπευτικά, κριθάρια και αμπέλια, από τα οποία παράγεται περίφημο κρασί. Επίσης, υπάρχουν σύγχρονες κτηνοτροφικές μονάδες αγελαδοτροφίας, από τις οποίες καθημερινά συγκεντρώνονται 15 περίπου τόνοι γάλα στο Υποκατάστημα της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Νάξου, στο χωριό. Από το γάλα αυτό, μαζί με το γάλα που συγκεντρώνεται και από τα άλλα Λιβαδοχώρια, παράγονται εξαιρετικής ποιότητας γαλακτοκομικά προϊόντα, όπως τυρί (γραβιέρα Νάξου), γιαούρτι, βούτυρο και γάλα, που διατίθενται μέσω της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Νάξου στην τοπική αλλά και στην ευρύτερη αγορά. Εκτός όμως από τα γαλακτοκομικά προϊόντα, παράγεται και εξαιρετικής ποιότητας κρέας.

Η περιοχή των Τριπόδων χαρακτηρίζεται από ένα πλήθος πολιτιστικών και παραδοσιακών μνημείων, στα οποία αποτυπώνεται τόσο η ιστορία όσο και η καθημερινότητα των κατοίκων της περιοχής διαχρονικά.

Στην είσοδο του χωριού, αριστερά, ο επιβλητικός ενοριακός ναός, η Παναγιά η Τριποδιώτισσα (παλιό μοναστήρι του 16ου αιώνα) καλωσορίζει τον επισκέπτη, ενώ οι γραφικοί ανεμόμυλοι πάνω στο υψωματάκι δεξιά - σήμα κατατεθέν του χωριού- συμπληρώνουν την πρώτη εικόνα του. Η περιδιάβαση στα γραφικά σοκάκια με τις πρασινάδες και τα λουλούδια, στην πλατεία του χωριού με τους πανύψηλους ευκάλυπτους και τα παραδοσιακά καφενεία τριγύρω, στην Πηγάδα, την παλιά βρύση, καθώς και σε άλλες γραφικές τοποθεσίες και αξιοθέατα του χωριού, κρύβει ευχάριστες εκπλήξεις για τον επισκέπτη, ενώ η θέα του ηλιοβασιλέματος από τους Μύλους, τον Άγιο Νεκτάριο, το Πλευρό ή τον Προφήτη Ηλία θα τον μαγέψει. Σε κοντινή απόσταση, στο δρόμο προς την Πέρα Παναγιά και τον ενετικό πύργο του Μπελώνια, βρίσκεται ο μικρός οικισμός του Μπλουμά, με τα παραδοσιακά παλιά σπίτια και τις ασβεστωμένες αυλές, που συμπληρώνουν το γραφικό νησιώτικο τοπίο.

Ο επισκέπτης που θα βρεθεί στο χωριό, θα νιώσει σε κάθε του βήμα τη ζεστασιά και τη φιλοξενία των κατοίκων του, που διατηρούν σε σημαντικό βαθμό τον παραδοσιακό τρόπο ζωής και τη ντοπιολαλιά τους. Μπορεί ακόμα να γευτεί τοπικούς μεζέδες από ντόπιο κρέας καθώς και άλλα τοπικά προϊόντα (ξινότυρο, αρσενικό τυρί ή ρακή) στις ταβέρνες και τα καφενεία του χωριού. Τέλος, αν τύχει σε κάποιο πανηγύρι, θα χαρεί τους παραδοσιακούς σκοπούς του νησιού, θα ακούσει το βιολί και το λαούτο, τη τζαμπούνα και το τουμπάκι και σίγουρα θα χορέψει μπάλο και συρτό μαζί με τους κατοίκους αλλά και τους παραθεριστές, ντόπιους και ξένους, που κάθε καλοκαίρι το κατακλύζουν. Επιπρόσθετα, η επίσκεψη στο Λαογραφικό Μουσείο θα του δώσει τη δυνατότητα να μάθει για την ιστορία του χωριού, να γνωρίσει στοιχεία του λαϊκού πολιτισμού, τον παραδοσιακό τρόπο ζωής και εργασίας, καθώς και τις καθημερινές συνήθειες των παλαιών κατοίκων του.

Ο Δήμος Βίβλου ήταν κάποτε πολύ μεγάλος και περιελάμβανε τις σημερινές κοινότητες Αγερσανίου, Γαλανάδου, Γλινάδου, Εγγαρών, Ποταμιάς, Σαγκριού και Τριπόδων. Σήμερα το χωριό ανήκει στο Δήμο Νάξου.



Η ετυμολογία του ονόματος του χωριού

Ο Κ.Μ. Κοντελιέρης θέλοντας να ετυμολογήσει τη λέξη Τρίποδες γράφει: "Τρίποδες, πρωτεύουσα του δήμου Βίβλου. Το χωριό αυτό στηρίζεται απάνω σε ένα πετρώδη κορμό που απλώνεται σε τρία μεγάλα πόδια. Το πρώτο φτάνει προς την περιφέρεια της Πλάκας, είναι δε η Πλάκα πλουσιοπάροχη γή με αμπελοφυτείες και κάμπο εκτεταμένο. Τα δε άλλα δύο πόδια διευθύνονται το ένα πρός τις Κεχραιές (μέχρι Νοσκέλου) και το άλλο πρός το βορειοανατολικό οροπέδιο του ελαιόφυτου χωριού Σαγκρί".

Κατά άλλους, η Βίβλος πήρε το όνομά της από τον ομώνυμο ποταμό του νησιού, που κι αυτός με την σειρά του πήρε το όνομά του από το φυτό βύβλος ή βίβλος, που φυτρώνει στις όχθες των ποταμών. Η λέξη βίβλος σημαίνει το φυτό απο το οποίο κατασκευαζόταν ο Αιγυπτιακός πάπυρος. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Ησίοδος αναφέρει το "βύβλινο οίνο", δηλαδή τον οίνο που έχει το όνομα του Βύβλου, ποταμού της νήσου Νάξου.(a Byblo fluvio, Naxi insulae).

Υπάρχει όμως και μία νεότερη εκδοχή για την ονομασία του χωριού, που μοιάζει πιθανότερη και η αλήθεια της μπορεί να ερευνηθεί. Στις Τρίποδες, λένε, βρέθηκαν πολλά συμβόλαια σύμφωνα με τα οποία αφήνονται ως προίκα τρίποδα σκαμνιά. Το γεγονός εξηγείται από τη συνήθεια των Τριποδιωτών να χτίζουν το 'ροό', ψηλό κρεβάτι, έτσι που να χρειάζεται να πατήσουν σε τρίποδα σκαμνιά για να ανέβουν σε αυτό. Η παράδοση λοιπόν ήταν να δίνεται ως προίκα και ένας τρίποδας, όπως αναφέρεται σε όλα σχεδόν τα παλιά συμβόλαια. Έτσι και το χωριό ονομάστηκε Τρίποδες.

Άλλη μαρτυρία αναφέρει ότι: "Το χωριό πήρε το όνομα του από τους Κρητικούς του χωριού Τρίποδο, που είναι κοντά στο Ηράκλειο, οι οποίοι ήρθαν και κατοίκησαν εδώ στην εποχή της πειρατείας". Υπάρχει βέβαια και η λαϊκή εκδοχή: "Κάπου στο σημερινό μας χωριό, σκάβοντας παλιά, ανακάλυψαν ένα τρίποδο σκαμνί που πάνω σε αυτό, σε μιά βίβλο, καθώς λένε, κατέγραψαν τις πρώτες κοινοτικές συνεδριάσεις. Γι'αυτό και το χωριό ονομάστηκε Βίβλος.



Τρεις ανεμόμυλοι λευκοί είναι το έμβλημα σου
και καμαρώνουν πάντοτε για σένα τα παιδιά σου

Τρίποδες σ' ονομάσανε μα και Βίβλο σε φωνάζουν
κι όταν για σένανε μιλούν μέλι τα λόγια στάζουν

Μες στα στενά σου όταν γυρνώ έρχονται στο μυαλό μου
θύμησες, γλέντια και χαρές για σένανε χωριό μου

Έθιμα και παράδοση ποτέ δεν θα χαθούνε
γιατί ειν' οι ανθρώποι σου πιστοί και πάντα τα κρατούνε

Έχεις ανθρώπους του κεφιού γλεντούν και διασκεδάζουν
κόπους αλλά και βάσανα πάντα στην άκρη βάζουν

Όταν το γλέντι ξεκινά ως το πρωί θα φτάσει
κι οι πλάκες της πλαταίας σου θα ΄χουν αναστενάξει

Τζαμπουνοντούμπακα ηχούν και βάζεις τα καλά σου
τον Αη-Βασίλη σαν τραουδούν οι νιοί μες στα στενά σου

Απόκριες σαν έρχονται ντύνονται κορδελάτοι
οι νέοι και οι κοπελιές αλλά και κουδουνάτοι

Τον Αύγουστο στα νιάμερα στης Παναγιάς τη χάρη
γλεντούνε και χορεύουνε οι νέοι με καμάρι

Παίζουν λαούτα και βιολιά χειμώνα καλοκαίρι
μα δε σταματούν αν δεν φανεί της χαραυγής τ' αστέρι

-Κυριακή Απειρανθίτου-




Δείτε Φωτογραφίες >>




Valid HTML 4.01 Transitional Site Map | Privacy Policy | Powered by: © 2010 Ιωάννα Απειρανθίτου                     
Copyright:© 2010 Σύλλογος Τριποδιωτών Νάξου "Η Βίβλος" και Πολιτιστικός Μορφωτικός Σύλλογος Νέων